Ik ben wat jij niet ziet

Marijke Tetteroo
Redacteur Wijkkranten Enschede Zuid

“Elk kind heeft aandacht nodig ook al is zijn zusje ziek!” zegt een meisje uit groep 8 vol overtuiging. In de klas wordt gesproken over ‘jonge mantelzorgers’. Wat is een mantelzorger? Wat betekent het om op te groeien in een gezin waar iemand ziek is? Als inleiding hebben ze net de film ‘Pizza Gang’ van JMZ Go! gezien. Ervaringsdeskundige Sam: “Hebben jonge mantelzorgers het altijd moeilijk?” De klas denkt van niet. “Maar wel als de ouders weg zijn en ze moeten oppassen.”

JMZ GO!

“En daar gaat het ons om. Om mensen kennis te laten maken met mantelzorg. De meeste mensen weten wel wat mantelzorg is. Sommigen zorgen misschien wel zelf voor iemand. Maar dat ook kinderen mantelzorger kunnen zijn…” legt Chey Malaihollo van JMZ Go! uit. JMZ Go! zet zich in voor jonge mantelzorgers door ze een luisterend oor te bieden, door gesprekken te voeren of door gewoon samen iets leuks te doen. Sharon Borggreve ook van JMZ Go!: “Kinderen die opgroeien in een gezin met een ziek, beperkt of verslaafd gezinslid noemen we jonge mantelzorger. Ze hebben vaak extra taken, waardoor ze moeten zorgen. Maar het gaat niet alleen om zorg geven. Ze moeten vaak juist ook zorg missen. Ze zijn dus mantelzorger door hun eigen zorg in te leveren.”

Maatjes

Sam, Wietske en Marit lopen alle drie stage bij JMZ Go. Zij hebben net de gastles met de film gegeven. Ze zijn bovendien ervaringsdeskundigen. De vader van Sam heeft een bipolaire stoornis en de broer van Wietske heeft verschillende beperkingen. Wietske: “Ik hoefde niet zijn tanden te poetsen of dat soort dingen te doen. Maar ik moest wel vaak oppassen. Ik wist helemaal niet dat JMZ Go! bestond. Ik wou dat ik hier vroeger van gehoord had. Dat had me toen wel leuk geleken.” Sam is het met haar eens. “Ik had dit ook wel leuk gevonden. Maar daarom vind ik het juist leuk om dit nu te doen. Zo kan ik mijn ervaring inzetten om anderen te helpen. Dat is ook mooi.”

Sam, Wietske en Marit zijn ook alle drie maatjes van jonge mantelzorgers. Marit: “We spreken één keer per week met de kinderen af. Dan gaan we samen iets doen. Wandelen in het bos, samen een bordspelletje doen of een keer naar de bioscoop. Gewoon even iets anders. De een wil regelmatig praten over wat ze mee maakt, maar de ander juist niet. Maakt niet uit. Het gaat om hen!”

Dag van de Jonge Mantelzorger

JMZ Go! heeft het project ‘Ik ben wat jij niet ziet’ ontwikkeld om op basisscholen aandacht voor jonge mantelzorgers te vragen. Vandaag zijn ze bij Basisschool Bomans. Leerkracht Krista    : “De eerste week na de kerstvakantie is bij ons de Zilveren Week. Dan besteden we o.a. aandacht aan een maatschappelijk thema. Dit jaar hebben we gekozen voor jonge mantelzorgers voor de groepen 5 t/m 8. Ze zijn begonnen met de film. Daarna hebben ze vragen kunnen stellen aan één van de ervaringsdeskundigen. Daarna doen ze vier creatieve workshops.”

Het geldt ook voor mij!

De film en de discussie maken in de klassen van alles los. In elke groep herkennen kinderen zichzelf in het verhaal. Sommigen hebben zelf een zieke ouder, broer of zus. Een jongen: “Vond het leerzaam. Dat is wat mijn oom ook voor mijn oma doet. Zij heeft een ongeluk gehad en nu helpt hij haar.” Van sommige kinderen was al bekend dat zij mantelzorger zijn. Maar er blijken er in elke klas meer te zijn dan gedacht. Ook voor de leerkrachten is het verrassend. “Het is fijn dat we het nu weten, maar dat we dat al die jaren niet door hebben gehad!”

Een meisje loopt helemaal leeg. Het besef dat zij ook mantelzorger is, komt hard aan. Ze weet niet eens of ze er wel over mag praten. Gelukkig mag dat wel. Dus neemt juf Krista haar mee voor een goed gesprek. Krista: “Alleen daarom is deze dag al geslaagd!”

Workshops

Sharon: “We willen het niet alleen maar zwaar maken. Daarom sluiten we het project af met vier creatieve workshops verzorgd door stichting Cultuurgeluid.” De leerlingen konden zelf aangeven wat ze het liefste wilden doen. Er worden pizza’s gebakken. Of zoals een leerling zegt: “Het is eigenlijk een wrap en geen pizza. Maar het is wel leuk en lekker!” De leerlingen krijgen een wrap die ze met allerlei ingrediënten mogen beleggen. Terwijl de wraps in een tosti-ijzer (“Nee, paninirooster!!”) worden gebakken, mogen de leerlingen ook allemaal nog een cupcake versieren. Grote pret en veel gesmak!

In de speelzaal worden petjes gepimpt. Er wordt eerst een schets op papier gemaakt. Daarna krijgen de leerlingen een witte pet. Maar ze blijven niet lang wit!

Boven is een workshop Beatboxen. Docent William doet het voor. Er klinkt van alles…een rap, een helikopter, een Senseo, een Lamborghini en ga zo maar door. Na wat oefenen mogen de leerlingen het zelf ook proberen. En aan het eind is de hele groep aan het beatboxen.

Fakka = Hoe gaat het?

Lloyd, eigenaar van Cultuurgeluid én rapper geeft een workshop rap. Hij heeft ook verschillende stemmen van de film ingesproken. Daar kwam ook straattaal voorbij en dat hebben de leerlingen onthouden. “Jalla” blijkt Arabisch voor snel. En “fakka” Surinaams voor ‘Hoe gaat het?’ Sommige leerlingen roepen steeds ‘kaulo’. Dat betekent ‘kontgat’, maar in de Surinaams betekent het ‘kanker’. Na die uitleg is de lol van dat woord wel weg. Lloyd haalt zijn hiphopkettingen en petjes tevoorschijn en geeft uitleg over hiphop. Daarna wordt geoefend met ritmes en bewegingen. Ze bedenken samen een tekst en ze rappen samen hun nieuwe rap.

Aan het eind van de ochtend is het programma afgelopen. Er wordt nog een groepsfoto gemaakt met alle gepimpte petjes, enkele beatboxers laten na de pauze hun kunsten in hun eigen groep horen, foto’s worden gedeeld etc. De leerkrachten zijn onder de indruk van de verhalen en van hoeveel kinderen eigenlijk jonge mantelzorger zijn.

Sharon: “1 op de 4 kinderen is een jonge mantelzorger. Als we ons daar bewust van zijn, kunnen we samen veel doen!”

Meer informatie over JMZ Go! en hun activiteiten: www.jmz-go.nl

Dinsdag 22 november mochten Marit en Fay samen naar Ben & Jerry’s in Hellendoorn voor een rondleiding, mede mogelijk gemaakt door Bersama Together.

Wat hebben ze een leuke avond gehad samen, tijdens de rondleiding werd er natuurlijk ook geproefd en op het eind werd er een mooie foto gemaakt die Marit aan Fay overhandigd heeft.

• Wist je dat…..Fay en Marit allebei dezelfde smaak lekker vonden, namelijk Chocolat Fudge Brownie

Ik ben wat jij niet ziet! Heeft u dat ook? Of zijn het juist de leerlingen van uw school die dit hebben? Silver is de hoofdpersoon in het boek De Pizzabende. Silver is 1 van de 4 kinderen die opgroeit met zorg in het gezin. Het boek De pizzabende is in opdracht van SIZ JMZ Go! geschreven en loopt als rode draad door de projectdag.

In Nederland groeit 1 op de 4 kinderen op met een gezinslid dat te maken heeft met een ziekte, verslaving, lichamelijke / verstandelijke beperking of psychische problemen (Sociaal Cultureel Planbureau, 2019). Opgroeien als jonge mantelzorger gaat vaak gepaard met veel zorgen, stress, verantwoordelijkheden en angsten, waardoor zij zich minder kunnen concentreren en meer moeite hebben om aansluiting te vinden bij leeftijdsgenootjes.

Wij van SIZ JMZ Go! zetten ons in voor jonge mantelzorgers omdat wij vinden dat alle kinderen het verdienen om onbezorgd op te groeien, ongeacht de thuissituatie. Daarom bieden wij een plek voor jonge mantelzorgers waar zij kunnen ontspannen, lotgenoten kunnen ontmoeten en passende ondersteuning kunnen krijgen.

Met ‘Ik ben wat jij niet ziet’ brengen we op een spraakmakende en ludieke wijze het onderwerp ‘mantelzorg’ onder de aandacht binnen het onderwijs. Het is een indrukwekkende vertolking over het alledaagse leven van iemand die met zorg te maken heeft binnen een gezin. Vaak hebben kinderen en jongeren geen idee van de impact die dit kan hebben.

Gezamenlijk met de leerlingen zal een animatie film ‘Ik ben wat jij niet ziet’ bekeken worden, waarin alle aspecten van het jonge mantelzorger zijn aan bod komen. Na afloop van de film gaan de leerlingen in kleinere groepen uiteen en bezig met een uitdagende activiteit.
In deze opdracht geven zij vorm aan hun associatie omtrent het opgroeien als jonge mantelzorger. Hierbij valt te denken aan een theater, rap, beats, stop motion of andere creatieve uitingen. De activiteiten worden begeleid door onze samenwerkingspartner ‘Cultuurgeluid’.

Dit project wordt geïnitieerd door SIZ JMZ Go!, die reeds 15 jaar ervaring heeft met het bieden van ondersteuning aan jonge mantelzorgers. Cultuurgeluid is binnen dit project de ervaren partner op het gebied van kunst- en cultuureducatie en maatschappelijke bewustwording. Daarnaast speelt ook schoolmaatschappelijk werk een belangrijke rol.

Het project is boeiend voor alle leerlingen en docenten, ongedacht of er sprake is van een mantelzorgsituatie. Flyer JMZ Go! – Ik ben wat jij niet ziet

Beste JMZ’ers, ouders, collega’s en andere betrokkenen rondom JMZ Go!

Na ruim 5 en een half jaar ga ik JMZ Go! verlaten. Met veel plezier heb ik jarenlang de JMZ’ers mogen ondersteunen waarbij ik de eer had om alle activiteiten te organiseren. De eerste activiteit op 25 februari 2017 waarbij we de theatervoorstelling ‘Barbaartje’ bezochten tot aan mijn laatste activiteit; Spraypainten op 21 juli 2022. Het zijn fantastische jaren geweest waarbij ik vele jonge mantelzorgers heb mogen ontmoeten en ondersteunen. Samen plezier maken, de zorgen loslaten en met andere jonge mantelzorgers in contact komen. In al die jaren ongeveer 70 activiteiten georganiseerd en meer dan 1000 JMZ’ers mogen ontmoeten.

De afgelopen 5 en een half jaar samen met mijn collega’s activiteiten mogen organiseren. Van een kanotocht in de winter, een mooie toertocht in supergave auto’s van Happy Car Kids tot aan een groot voetbaltoernooi in het Heracles stadion en een heuse master chef activiteit waarbij heerlijk werd gekookt. Rondom deze activiteiten mooie samenwerkingen mogen opbouwen met meerdere organisaties en personen. Een dank aan iedereen waarmee ik heb samengewerkt. Daarbij natuurlijk als hoogtepunt, de vele kampen die we hebben mogen organiseren. Een intensief en zwaar weekend met weinig slaap, maar geweldig om te mogen doen met alle JMZ’ers en collega’s. Nog een speciale dank richting de Tafel van Twente daarvoor.

Graag wil ik iedereen bedanken waar ik mee samen heb mogen werken. Daarnaast natuurlijk alle jonge mantelzorgers die ik heb mogen ontmoeten en waarmee we verschillende leuke en ontspannende activiteiten hebben mee gemaakt. Tot slot een speciale dank aan JMZ Go! en mijn geweldige collega’s. Samen hebben we al die jaren ervoor gezorgd om toch maar steeds weer de jonge mantelzorgers op unieke manier te ondersteunen.